Wielkie korporacjonizmy europejskie dwudziestolecia międzywojennego. Rozwój, oddziaływanie, recepcja.

Abstract

Praca zajmuje się stosunkowo słabo opracowaną w polskiej literaturze tematyką ideologii korporacyjnych w Europie między dwiema Wojnami Światowymi. Autor skupia się na dwóch szczególnie istotnych dla epoki koncepcjach tego typu: faszystowskiej doktrynie gospodarczej oraz wizji społeczeństwa stanowo-korporacyjnego zawartej w nauczaniu społecznym Kościoła Katolickiego. Ich wyróżnienie wynika z kompletności oraz siły oddziaływania obydwu idei. W pracy znajduje się analiza ich rozwoju, wzajemnego oddziaływania a w końcu ich systemowych recepcji w Europie, przede wszystkim różnych prób praktycznej realizacji ustroju korporacyjnego. Autor stawia tezę o szczególnej roli koncepcji korporacyjnych w dyskursie społecznym epoki międzywojennej. Stanowiły one swoiste urzeczywistnienie idei „Trzeciej Drogi” pomiędzy liberalnym kapitalizmem a komunistyczną kontrolą rynku. Stanowiły one punkt odniesienia dla wielu myślicieli i ruchów politycznych. Choć zdyskredytowane w wyniku II Wojny Światowej, stały się źródłem wielu wątków obecnych również w późniejszych próbach realizacji solidarystycznej wizji państwa i społeczeństwa.

Main focus of the thesis is history of idea of corporate ideologies present in the Interwar Period. Author concentrates on two most important visions of that time: fascist economic policies and corporative social estates concept contained in social teachings of the Catholic Church. This two were selected on the base of completeness of their models and wide recognition in Europe. Within the thesis one my find analysis of their development, mutual influences and reception on the Old Continent, with the particular interest in attempts of implementation of corporative order. Author argues that corporative ideologies were extremely important to the social discourse of the Interwar Period. For that time they were current version of the “Third Way” manner of thinking, in opposition to both liberal capitalism and communist control of the market. Corporatisms were a reference for many thinkers and political movements. Although they were mostly abandoned after World War II, they became an important source of ideas for solidarism of second half of the twentieth century.