Émergence d’élites et différends idéologiques

Abstract

Il est vrai que l’écriture de Théotokas n’échappe pas à l’esprit didactique ; il ne nous reste alors qu’à considérer la fiction de ses romans comme une reconstitution conceptuelle d’un monde à la recherche d’une société idéale. Avec Argo, l’écrivain démontre que la conception de l’élite comme un ensemble d’intellectuels d’une société en mouvement connaît ses limites. En même temps, dans Daimonio, il semble confirmer que le monde fermé de la bourgeoisie reste coupé de la réalité. En revanche avec Léonis, Théotokas propose comme solution de se retourner vers « l’individu » qui désormais portera sur lui tout l’espoir pour la réussite de la société et du monde.Théotokas, face à la puissance absolue du monde objectif, selon la classification du matérialisme historique, propose un monde autonome et indépendant du besoin matériel, le monde de l’esprit. À l’intérieur de ce monde, dans une couche plus secrète, il place le monde de l’individu.Nous proposons de considérer le travail de Georges Théotokas au-delà du différend politique sur lequel la critique s’est tellement focalisée faisant de lui le porte-parole de toute une bourgeoisie conservatrice. Sans vouloir minimiser les distances que l’écrivain prend avec le peuple, nous estimons que la société telle qu’elle émerge à travers l’intertexte de son œuvre ne doit pas être vue nécessairement comme la tentative de la mise en place d’une bourgeoisie qui combattra les courants marxistes.

It is true that Theotokas’ writing does not escape the didactic spirit; we can therefore consider the fiction of his novels as a conceptual reconstruction of a world in search of an ideal society.With Argo, the writer shows that the design of the elite as a group of intellectuals in a changing society reaches his limits. At the same time, in Daimonio he seems to confirm seems to confirm the view that the closed urban world is severed from reality. In contrast with Leonis, Theotokas proposes as a solution the return to the "individual" who from now on carries the hope for the success of the society and the world.Theotokas, in response to the absolute power of the objective world (the objectivism), according to the classification of historical materialism, proposes a world that is autonomous and independent from material needs, the world of spirit. Within this world, at a more secret level, he places the world of the individual.We propose to consider the work of Georges Theotokas beyond political disputes that criticism has strongly focused on, turning him into a representative of the conservative class. Without intending to underestimate the distance that the writer kept from the lower class, we believe that the society as it emerges through the intertext of his work should not necessarily be seen as an attempt to establish a bourgeoisie/middle class who fights the Marxist currents.

Αν θεωρήσουμε ότι το γράψιμο του Θεοτοκά δεν καταφἐρνει να απαλλαγεί από ένα πνεύμα διδακτισμού, δεν μένει παρά να λάβουμε την μυθοπλασία των μυθιστορημάτων του σαν την εννοιολογική αναπαράσταση μιας ιδανικής κοινωνίας.Με την Αργώ, ο συγγραφέας δείχνει ότι σε μια κοινωνία σε πλήρη ανασύσταση, η σύλληψη της ιθύνουσας τάξης σαν ένα σύνολο διανοουμένων, αγγίζει τα όριά της. Παράλληλα, στο Δαιμόνιο, φαίνεται να επιβεβαιώνει το γεγονός ότι ο κλειστός κόσμος της αστικής τάξης είναι αποκομμένος από την πραγματικότητα. Αντίθετα με τον Λεωνή, ο Θεοτοκάς προτείνει σαν λύση την στροφή προς το «άτομο» το οποίο στο εξής φέρει αποκλειστικά την ελπίδα για την ολοκλήρωση της κοινωνίας και του κόσμου.Ο Θεοτοκάς απέναντι στην παντοδυναμία του αντικειμενικού κόσμου, σύμφωνα με την ταξινόμηση του ιστορικού υλισμού, προτείνει ένα κόσμο αυτόνομο και απαλλαγμένο από την υλική ανάγκη, τον κόσμο του πνεύματος. Στο εσωτερικό αυτού του κόσμου, σε ένα κρυφό-μυστικό χώρο, τοποθετεί το άτομο.Προτείνουμε να θεωρήσουμε το έργο του Γιώργου Θεοτοκά πέρα από τις ιδεολογικές διαφορές στις οποίες εστίασε η κριτική μετατρέποντάς τον σε εκπρόσωπο του συντηρητικού αστισμού. Χωρίς να αγνοήσουμε τις απόστάσεις που ο συγγραφέας κράτησε από τη λαϊκή τάξη, θεωρούμε ότι η κοινωνία έτσι όπως προβάλλει από το έργο του δεν πρέπει απαραίτητα να ιδωθεί σαν μια απόπειρα σύστασης μιας αστικής τάξης για να αγωνιστεί ενάντια στα μαρξιστικά ρεύματα.