Reviewing Ahterȋ in accordance with his Works about Tafseer and Qur'anic Exegesis

Abstract

MuslihiddinMustafa b. Şemseddin el-Ahterî Karahisarî was born in Afyonkarahisar at 1496.He received education in Kutahya and spent his life of scholarship here inthe Haliliye madrassah until his death. He wrote works on Arabian philology andliterature, Islamic jurisprudence (fiqh), history of prophets, hadith, andethics.Especially his dictionary (Lugati) was highly favored and recognized throughoutthe Islamic world. Our study will briefly introduce all of Ahterî's workand will be limited to assessing his five works, namely Ahterî-i Kebîr, Câmiu’l-Mesâil, TârîhuAhterî, Tercemetü’l-Ehâdîsi’l-Erbeîn and Şerhu alâRisâleti’l-Kefevi fi’l-Âdâb, in terms of exegetics and Qur'an. Conceptswere not explained for the sake of not exceeding the article size. We gave chapters andnumbers of the verses, andthe parts that are not present in the text of the work were shown insidebrackets like [...]. To reveal the fashion of the author, the parts other thanArabic were translated and simplified to contemporary Turkish. This studyintends to show some of Ahterî's role in bringing the religious conceptsthat can be counted as the fundamentals of the culture, to the seekers ofwisdom, scholars, and intellectuals.

MuslihiddinMustafa b. Şemseddin el-Ahterî Karahisarî, 1496’da Afyonkarahisar’da doğmuştur.Kütahya’da tahsil görmüş ve tedris hayatını ömrünün sonuna kadar buradaki HaliliyeMedresesi’nde devam ettirmiştir. Arap dili ve edebiyatı, fıkıh, peygamberlertarihi, hadis ve ahlak alanında eserler vermiştir. Bilhassa Lügati, Osmanlımedreselerinde çok tercih edilmiş ve geniş İslam coğrafyasında tanınmıştır. ÇalışmamızdaAhterî’nin bütün eserleri kısaca tanıtılacak ve Ahterî-i Kebîr, Câmiu’l-Mesâil,Tarihu Ahterî, Tercemetü’l-Ehâdîsi’l-Erbeîn ve Şerhu alâ Risâleti’l-Kefevi fi’l-Âdâb isimli mevcut beş eserinin;tefsir ve Kur’ân ilimleri merkezinde değerlendirilmesiyle sınırlandırılacaktır.Çalışmada, makale hacmini aşmamak için kavramların tarifi yapılmamıştır. Âyetlerinait olduğu sureleri ve numaraları tarafımızdan verilmiş, aynı şekilde eserinmetninde olmayan kısımlar tarafımızdan […] içerisinde gösterilmiştir. Müellifinüslubunu göstermek amacıyla Arapça kullanımın haricindeki yerlerde Türkçetercümesi, günümüz Türkçesiyle sadeleştirerek verilmiştir. Çalışma Ahterî’nin, onaltıncı asırdan itibaren ilim taliplerine, müderrislere ve münevverlere,kültürün temeli sayılabilecek dini kavramları, medrese eğitimi üzerinden halkakazandırmaktaki üstlendiği rolü bir nebze göstermeyi hedeflemiştir.