Yabancıların Türkiye’de Evlenmesi Konsolosluk Evlenmelerinin Hukuki Geçerliliği ve Sonuçları

Abstract

Bir aile hukuku sözleşmesi olan evlenme akdinin geçerliliği için, sadece tarafların evlenme ehliyetine sahip olmaları ve evlenme engellerinin bulunmaması, başka bir ifadeyle, sadece evlenmenin maddi şartlarının gerçekleşmiş olması yeterli değildir. Buna ilaveten, evlenmenin şekli şartlarına da uyulması gerekir. Evlenmenin şekil şartları 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda 134 ilâ 144. madde hükümleri arasında, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nda ve Evlendirme Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir. Türk Medeni Kanunu’nun 134 ilâ 143. madde hükümleri arasında, Türk yetkili makamları huzurunda Türk vatandaşlarının evlenmesi düzenlenmiştir. 1985 tarihli Evlendirme Yönetmeliği öncesi dönemde, yabancı konsolosların Türkiye’de evlendirme yetkisi sadece Türkiye ile diğer devletler arasında akdedilen konsolosluk sözleşmeleri çerçevesinde tanınmış iken, 1985 tarihli Evlendirme Yönetmeliğiyle de dış temsilciliklere Türkiye’de kendi vatandaşlarını evlendirme yetkisi tanınmıştır. Bugün Türkiye’de yabancıları evlendirmeye yetkili makamlar ve bu makamların yetkilerinin sınırları, Türk Medeni Kanunu 144. madde atfıyla, Evlendirme Yönetmeliği, Nüfus Hizmetleri Kanunu ve yine Türkiye ile diğer devletler arasında akdedilen iki taraflı konsolosluk sözleşmeleri çerçevesinde tespit edilecektir. Bu çalışmamızda Türkiye’de yabancıları evlendirmeye yetkili makamlar, bu makamların yer ve evlenecek kişilerin vatandaşlıkları itibariyle yetkilerinin sınırları ve özellikle evlenecek kişilerin vatandaşlıkları itibariyle yetki sınırına uyulmaksızın konsolosluklarda akdedilen evlenme akitlerinin geçerliliği konusu incelenecektir. 

For the validity of a marriage contract, which is a family law contract, it is not enough that only the parties have the capacity to marry and that there are no barriers to marriage, in other words, only the material circumstances of the marriage. Besides, the formal conditions of the marriage must also be respected. The formal conditions of the marriage are regulated in the provisions between Articles 134 and 144 of the Turkish Civil Code, in the Civil Registry Services Act and in the Regulation on Marriage. Among the provisions between Articles 134 and 143 of the Turkish Civil Code, the marriage of Turkish citizens is arranged in the presence of the Turkish authorities. In the period prior to the 1985 Regulation of Marriage, the competence to marry of a foreign consul in Turkey is recognized only in the context of the consular agreements concluded with Turkey, while the 1985 Regulation of Marriage also gave the foreign representatives the right to marry their citizens in Turkey. Today, the authorities authorized to marry foreigners and the limit of the authorities’ right to marry in Turkey will be determined within the framework of the Marriage Regulation under Article 144 of the Turkish Civil Code, Civil Registry Services Act and bilateral consular agreements concluded by Turkey. Within the scope of this work, (1) the authorities authorized to marry foreigners in Turkey, (2) limits of these authorities related to the competence to marry regarding to marriage place and citizenship of the parties, (3) the validity of the consular marriages when the consular or diplomatic representatives exceeds the limits of competence to marry in terms of citizenship of the parties shall be examined.