Przekazywanie niewyrażalnego : przykład tybetańskich inicjacji

Abstract

Ogólnobuddyjskie rozróżnienie dwóch prawd: względnej i ostatecznej, rozumianych jako możliwe perspektywy ujmowania rzeczywistości, wydaje się być kluczem do opisu wielu zjawisk i procedur związanych z tybetańskimi wierzeniami. Prawda względna podlega deskrypcji; to sposób przejawiania się zjawisk, porządkowanie ich w łańcuchy przyczynowo-skutkowe. Prawda ostateczna dotyczy niesamoistnej natury zjawisk i jest sytuowana poza dyskursem werbalnym, uchodzi za domenę niewyrażalnego doświadczenia. Jedną z procedur umożliwiających owo doświadczenie jest tantryczna inicjacja. Artykuł porządkuje i przedstawia strategie wykorzystywane podczas ceremonii inicjacji należących do różnych klas tantr, stosowane po to, by przybliżyć i przekazać to, co uchodzi za niewyrażalne i docelowo doprowadzić adepta do wyzwalającego wglądu.

The general Buddhist distinction between the two types of truth: the relative and ultimate one, understood as possible perspectives of apprehension of reality, appears to be the key in the description of numerous phenomena and procedures associated with Tibetan beliefs. The relative truth is describable; it is the way in which phenomena are displayed and arranged in cause-and-effect chains. The ultimate truth, concerning the very nature of phenomena, is often found beyond verbal discourse and is considered a domain of inexpressible experience. One of procedures enabling such an experience is a Tantric initiation. The paper organizes and presents strategies applied in initiation ceremonies of various Tantra classes, used to approach and demonstrate aspects regarded as inexpressible and eventually to lead the adept to liberating insight.